De Moezel

De Moezel (Duits: Mosel, Frans: Moselle) is een rivier in Frankijk, Luxemburg en Duitsland(deelstaten Saarland en Rijnland-Palts). Via de Our en de Sûre wateren ook stukken van België af in de Moezel en Rijn. De Moezel ontspringt bij de Col de Bussang in de Vogezen op 735 meter hoogte en mondt na 544 kilometer bij Koblenz uit in de Rijn.

De naam ‘Moezel’ komt van het Latijnse Mosella, een verbastering van het Keltische Mosea. Mosella is een verkleinwoord van de deels parallel stromende rivier de Maas (Latijn: Mosa)
In Frankrijk stroomt de Moezel door drie departementen van de regio Lotharingen:

• Vosges, met de steden Le Thillot, Remiremont, Éloyes, Épinal, Thaon-les-Vosges, Châtel-sur-Moselle,  Charmes
• Moselle, met de steden Bayon, Neuves-Maisons, Pont-Saint-Vincent, Toul, Dieulouard, Pont-à-Mousson
• Meurthe-et-Moselle, met de steden Ars-sur-Moselle, Metz, Maizières-lès-Metz, Hagondange, Yutz, Thionville, Cattenom, Sierck-les-Bains

Tussen het plaatsje Schengen en de monding van de Sauer (Sûre) vormt de Moezel de Luxemburgs-Duitse grens. De rivier staat hier als Condominium onder volledig gedeelde soevereiniteit. Luxemburgse stadjes aan de Moezel zijn Remich, Grevenmacher en Wasserbillig. De voornaamste Duitse steden aan de Moezel zijn Konz, Trier, Schweich, Leiwen, Piesport, Bernkastel-Kues, Traben-Trarbach, Zell, Cochem, Dieblich en Koblenz.

De belangrijkste zijrivieren:

• in Frankrijk: de Moselotte, de Vologne, de Madon, de Meurthe, de Rupt de Mad, de Seille, de Orne, de  Fensch en de Gander

• in Luxemburg: de Sûre of Sauer, de Syre en een reeks beekjes: Laafbaach, Leiteschbaach, Rouderbaach,  Gehaansbaach, Kelsbaach, Donverbaach, de Aalbaach, de Kurlerbaach, de Duelemerbaach

• in Duitsland: de Saar, de Sauer of Sûre, de Ruwer, de Kyll, de Salm, de Lieser en de Alf.

Tussen de monding van de Sauer en de stad Trier bevindt zich de monding van de Saar, de voornaamste zijrivier van de Moezel. Vanaf Trier legt de rivier een zeer bochtig traject af, dat de scheiding vormt tussen twee middelgebergten: de Eifel op de linkeroever en de Hunsrück op de rechter.

Langs de Moezel bevindt zich een belangrijk wijnbouwgebied waar de moezelwijn zijn herkomst heeft.

De Moezel werd in 1967 van het Franse Metz tot Koblenz als vaarweg met achttien schutsluizen vrijgegeven.

Eveneens tussen Metz en Koblenz ligt de Moselradweg, een lange-afstandsfietsroute van 311 km lang doorheen de vallei van de Moezel.

De Moezel (wijn)streek

Mosel (Nederlands: Moezel) is een wijnstreek in Duitsland rond de rivieren de Moezel, de Saar en de Ruwer in de buurt van Koblenz en Trier (Rijnland-Palts). De streek is bekend om zijn wijnen van de Riesling, Elbling en Müller-Thurgau druiven.

De wijnbouwgeschiedenis van de Moezel gaat terug tot begin 4e eeuw, en onder impuls van Karel de Grote werd omstreeks 800 een selectie van de beste druiven en de beste liggingen, gecombineerd met een strenge wetgeving voor wijnbouwers en handelaren, doorslaggevend voor het ontstaan van een kwaliteitsgebied.

Het hoogtepunt van de wijnbouw aan de Moezel was omstreeks 1600, toen het verbruik op ongeveer 120 liter per persoon lag, en de Moezelwijn in heel Europa erg gewaardeerd was. Ruim 300.000 hectare besloeg het wijnbouwareaal van de Moezel.

In de 17e eeuw echter waren de crisis en tal van oorlogen het begin van een eerste verval van de Moezelwijn. Daarenboven liet ook het klimaat in die periode te wensen over. Eind 17e eeuw echter kende de Moezel een heropbloei, mede door de intrede van de Rieslingdruif, die op de hellingen van de Moezel van hoge kwaliteit is.

In de tweede helft van de negentiende eeuw sloeg het noodlot opnieuw toe (en dit keer in heel Europa), en werd twee derde van alle wijnstokken aangetast door druifluis. Daarna volgden nog twee wereldoorlogen.

Zo kwam het dat men begin jaren vijftig van de twintigste eeuw werkelijk van een nieuwe start kon spreken. Men bracht de opbrengst per hectare constant hoger (van 50 hl, tot boven de 100 hl per hectare) door het systematisch bestrijden van plagen, verbeterde productiemethodes en productieve druivenrassen.

Het verbruik per persoon in die periode lag echter maar op 25 liter, zodat men steeds meer begon te exporteren en meer en meer goedkope massaproducten op de markt bracht, waardoor de Duitse wijnbouw het imago van goedkoop massaproduct heeft gekregen.

Begin jaren negentig echter begon de grote ommezwaai en begrepen sommige wijnbouwers dat ze enkel nog met kwaliteit een plaatsje op de markt konden veroveren. Ze namen maatregelen als minder opbrengst per hectare, uitsluitend volrijpe druiven oogsten, voor de beste kwaliteit manueel oogsten en hygiënisch werken in de kelder, wat ervoor zorgde dat heden ten dage bij meerdere wijnbouwers aan de Moezel echte topkwaliteit te verkrijgen is. Een goede Riesling is zonder meer een echte delicatesse, die bovendien nog een aparte kwaliteitsaanduiding kent zoals auslese. Ook Kerner, Optima, Müller-Thurgau zijn van goede kwaliteit.

De belangrijkste druivensoort in de wijnstreek Mosel-Saar-Ruwer:

• Riesling (58%)

• Müller-Thurgau (15%)

• Elbling (7%)

• Kerner (5%)

• Pinot Noir (4%)

• Dornfelder (3,9%)

• Pinot blanc (2,3%)

• Bacchus (1%)

• Regent (0,7%)

(Bron: Wikipedia)